Dit keer wordt meneer Ad van Driel voorzitter van hospice de Cirkel te Papendrecht geïnterviewd. Wilt u uzelf voorstellen? Ik ben Ad van Driel, 75 jaar jong, getrouwd met Wil. Onze rijkdom is onze vier kinderen met partners en acht kleinkinderen. Voor mijn opleiding en loopbaan in bouw- en vastgoed verwijs ik kortheidshalve naar mijn LinkedIn-profiel. Na mijn pensionering bleef ik actief in diverse advies- en toezichtfuncties. Begin 2016 ben ik in het bestuur van de stichting hospice De Cirkel benoemd. Een jaar later vertrok Peter Top als voorzitter en vroegen de collega-bestuurders mij de voorzittersfunctie in te nemen. Net als dat voor jullie geldt is het mij een eer en voorrecht mijn talenten te mogen inzetten als vrijwilliger voor ons hospice. Ik heb mijn bijdrage geleverd aan de professionalisering van de bedrijfsvoering van onze vrijwilligersorganisatie. Een hoogtepunt was natuurlijk dat ik het proces voor de ontwikkeling en realisatie van de nieuwe vestiging voor de Alblasserwaard mocht aansturen. Ik ben dankbaar voor de hulp van velen hierbij en samen zijn we trots op het resultaat.
We zijn na afloop van een oefentocht vorig voorjaar zijn te gast geweest bij hospice de Cirkel voor een rondleiding en een lekkere lunch. ‘Het een eer en genoegen was om jullie toen te ontvangen. ‘Steamwork heeft geweldig veel voor het hospice betekend’, vertelt hij. We denken met elkaar terug aan het moment dat we als team een cheque mochten overhandigen voorafgaand aan ons vertrek naar Parijs voor de Roparun in 2019. Hoe is dat toen tot stand gekomen? ‘Ik kom uit de hardloopwereld, ik trainde bij ABC en ben zes jaar voorzitter van het bestuur geweest. Ik zat met Arjan Holster in het bestuur. Jullie waren als team eerder voor een ander hospice (Oudewater) actief geweest en hadden na aanbeveling voor hen een kolossaal bedrag weten vrij te maken bij de Roparun. Jaap en Hans hebben in 2018 gesproken met twee andere bestuursleden van ABC; zij hebben aangegeven dat jullie ook de Cirkel wilden helpen en vroegen waarmee jullie konden helpen. Met jullie samen zijn we uiteindelijk naar de Roparun gegaan om te praten over wat ze voor ons konden betekenen. Uiteindelijk kregen we het ongelooflijke bedrag van € 180.000,- voor inrichting van de bewonerskamers met de badkamers en de terrassen die erbij horen, enz. Dat was een forse hulp bij de realisatie van dit hospice. Dankzij de initiatiefnemer die een fantastisch groot aanvang bod had en daarnaast de donaties van de Roparun, de Haan Stichting, het Oranjefonds en anderen hebben we bij elkaar negen ton aan subsidie en donaties gekregen. Dit was allemaal in 2019. Daarna is in januari 2020 de bouw begonnen, in november van dat jaar is het hospice opgeleverd. We hadden in die tijd gepland om een sponsorwervingsactie te doen richting bedrijven en dergelijke, maar toen werd het Corona en konden we bedrijven niet meer benaderen, want die hadden het ook moeilijk als gevolg van Corona. Bedrijven hebben het nu ook weer moeilijk onder andere als gevolg van de hoge energiekosten. Hierdoor zijn we ook weer gestopt met de voorbereiding van een benefietavond. Misschien kan het volgend jaar.
Hoe komt een hospice tot stand? Waar begint het? ‘ Er zijn jaarlijks door het hele land heen heel veel initiatieven om tot de oprichting van een hospice te komen. Vaak ontstaat dat bij gepensioneerde huisartsen of andere mensen uit de zorg, die zo betrokken zijn doordat ze met een naaste hebben meegemaakt hoe waardevol een hospice is. Je hebt drie soorten hospices: low care hospices of ook wel: ‘bijna thuis huizen’ genoemd, zoals wij ons hospice ook graag noemen en je hebt high care hospices, daar lopen professionals rond en je hebt zorginstellingen die in huis een palliatieve unit hebben; zij zorgen dus eigenlijk voor hun eigen bewoners. Het low care hospice, het ‘bijna thuis huis, dat functioneert met vrijwilligers, we hebben alleen een manager en coördinatoren op de twee vestigingen en voor de rest draait het op vrijwilligers en de zorg wordt geleverd door de thuiszorg en de huisarts. Ooit zijn wij begonnen in met een vestiging in Hendrik-Ido- Ambacht. De initiatiefneemster daar was Heleen Broos, die heeft dat samen met Peter Top opgebouwd; de voorbereidingen zijn daar gestart in 2003 en uiteindelijk is ons eerste hospice in Ambacht gestart in 2011. Dus hospice de Cirkel bestond. In het voorjaar van 2018 kwam een huisarts uit Alblasserdam, Ton den Hartog, bij ons langs en zei:’ Familie Roelsma, uit Alblasserdam, heeft negatieve ervaringen met een familielid of vriend in de laatste levensfase en heeft daarna meegemaakt hoe mooi het kan zijn bij jullie in het hospice. En die zei:’ ik wil graag een hospice starten in Alblasserdam.’ In heel de Alblasserwaard was nog geen hospice, dus wij wilden die handschoen wel oppakken. Familie Roelsma gaf aan dat zij vertrouwen in ons hadden en dat ze het bedrag dat ze gedachten hadden om uit te geven aan ons wilden geven als aanvangsgift en daarmee is het gestart. Ik ben daarna alle vijf de burgemeesters langsgegaan; we waren bij alle vijf de gemeenten welkom om een hospice te starten. Daarna de bestuurders van de zorginstellingen langsgegaan. Ook wat hen betreft waren we welkom met een hopsice in de Alblasserwaard. Dus toen zijn we echt gestart, dat was in 2018. Van de grondmogelijkheden die we aangeboden kregen hebben we dit perceel uitgekozen. Het is centraal gelegen, goed bereikbaar en perceel was qua grootte goed. In 2019 is het voorbereid en in 2020 is het gebouwd, dus het is razendsnel gegaan. Daar zijn we dankbaar voor en heel trots op! In 2020 openden we de deuren; we waren van plan rondleidingen te doen, enz, maar het was Corona, dus het kon niet. We hebben alles af moeten afzeggen. De start was nog net wel officieel met alle vijf de burgemeesters in maart 2020. Een dag daarvoor werd aangekondigd dat we geen handen meer mochten geven. We zouden de laatste begane grondplaat leggen, dus dat hebben we gedaan de vijf burgemeesters en ik met handschoenen aan. De dag erna was het lock-down. Het was heel fijn dat de officiële start nog net kon plaatsvinden, want naamsbekendheid is voor ons heel belangrijk; voor toekomstige bewoners, donateurs en vrijwilligers.
We kunnen ons voorstellen dat het ook gelijk een lastige start was met alle maatregelen, alles nog zo onzeker in het begin van Corona. Dat is waar, maar waar we hiervoor zijn, dus een plek creëren voor mensen om hun laatste levensfase mooie manier door te brengen daar hebben we zes kamers voor en ondanks alle maatregelen was het vanaf dag 1 vol bezet hier. Wel met specifieke maatregelen natuurlijk. Het gekke was dat we pas eind 2021 het gebouw volledig konden gebruiken. Er is hier beneneden een grote woonkamer voor vrijwilligers, bezoekers of bewoners, die werd alleen maar door de vrijwilligers gebruikt, omdat de bewoners niet van hun kamers af konden. Verder zijn wij gewoon gaan draaien en dat was best een hele klus. Zeventig vrijwilligers, allemaal met een specifieke opleiding, maar wel allemaal nieuw. Dus los van corona is dat een hele klus. Maar dankzij het team en onze teammanager Angelique is het geweldig verlopen. Nu zitten we hier in de regio alsof het nooit anders is geweest. De samenleving heeft ons omarmt. Het hospice opent hart en deuren en dat merken we echt in de samenleving van alle gemeentes hieromheen. We werken nog wel aan naamsbekendheid. Dat klinkt wat commercieel, zo bedoel ik het niet. Het is belangrijk dat mensen ons kunnen vinden als dat nodig is en ook voor de donaties natuurlijk.
We hebben drie inkomstenstromen; rijkssubsidie, kleine bijdrage van de bewoners en ten derde donaties. Wat de bijdrage van de bewoners betreft, dat is een beperkt bedrag wat bij de meeste bewoners wordt vergoed vanuit de verzekering. Mochten zij nou niet voldoende verzekerd zijn, dan kijken we of iemand het zelf kan betalen. Als dit niet het geval is, zorgen we dat het via onze vriendenstichting opgelost wordt. Iedereen is hier welkom, ongeacht geloof, geaardheid of wat dan ook. Maar ook financieel mag dat geen probleem zijn.
Het is hartverwarmend hoe donaties binnenkomen, we mochten van jullie een prachtige en nuttige donatie ontvangen. Maar ik moet zeggen: een giftenboxje bij een uitvaart waar honderd euro in zit is voor ons net zo dierbaar. Ja en ook die donaties zijn natuurlijk hartstikke nodig.
‘Ja en dat is best een dingetje, want voordat wij aan het bouwen waren en vraagt om een specifieke donatie b.v. voor de inrichting, dan zijn er zat bedrijven of stichtingen die zeggen ‘een hospice dat is een fantastisch doel’. Maar als je vraagt om een bijdrage om b.v. de financieringslasten te verlagen is dat veel lastiger.
Hoe bent u hier betrokken bij geraakt? In ieder geval eerste instantie bij Hendrik-Ido-Ambacht als we het goed begrijpen? Ja, klopt. Begin 2016 ben ik in het bestuur gevraagd van het hospice de Cirkel in Ambacht. In het bestuur zitten allemaal mensen van verschillende disciplines, een arts, iemand van communicatie, iemand die verstand heeft over zorg, van alles. Ik had wat meer de bedrijfsmatige achtergrond. Na een jaar vertrok Peter Top, de voorzitter. Toen was de vraag of we uit het zittende bestuur een nieuwe voorzitter konden benoemen. En toen keek iedereen mijn kant uit en heb ik gezegd dat ik het graag wilde doen. De eerste fase met name aandacht besteed aan het professionaliseren van de organisatie. Goede statuten, bestuursreglement, we zijn wel een vrijwilligersorganisatie, maar wel een professionele vrijwilligersorganisatie. In 2018 kwam dit initiatief op ons pad. Dus toen is mijn aandacht 24/7 daar naartoe gegaan. Ik was eindverantwoordelijk voor het gehele proces. Dat heb ik met veel liefde en plezier gedaan. Maar altijd samen natuurlijk, dus met andere bestuurders en de vriendenstichting en samen met ongeveer zeventig vrijwilligers hier en ook in Ambacht ongeveer zeventig vrijwilligers, een manager en totaal vier coördinatoren en samen trekken we de kar. Het bestuur bestaat uit allemaal vrijwilligers en het bestuur van de vriendenstichting ook.
Is het lastig om vrijwilligers te vinden? Nou eerlijk gezegd niet. Ik denk doordat mensen vanuit hun eigen leven ervaring hebben met de grote waarde van het liefdevol bijstaan in deze laatste fase. Tijdens de bouw van het hospice kwamen er van alle kanten aanmeldingen. De vrijwilligers krijgen een meerdaagse training en ze lopen stage, daarna leren ze tiltechnieken en dan krijgen ze een certificaat.
Zijn er dag en nacht vrijwilligers? De vrijwilligers lopen met z’n tweeën een shift. Een shift duurt vier uur, de eerste shift start om 7 uur. Om 23 uur komt de nachtzorg, die wordt geleverd door de twee thuiszorg organisatie: Rivas of Waardeburgh. De mensen hebben hier dus dag en nacht aandacht als ze dat willen.
Kan de thuiszorg dan overdag ook nog opgeroepen worden? Die komt gewoon langs, zoals ze thuis ook 3 of 4 keer per dag bij de mensen langs gaan. Dus ze hier zijn regelmatig op de dag aanwezig.
Waar we ook over nagedacht hebben is: hoe noemen we de mensen die ervoor kiezen om hun laatste levensfase hier door te brengen. Wij hebben gekozen voor ‘bewoners’. Ze bewonen een eigen kamer, die richten ze in met persoonlijke spullen. Het is hun plek op dat moment. Waarom noemen we ze geen gasten? Omdat wij vinden dat zíj hier geen gast zijn, maar wij zijn te gast bij hen. Wij mogen bij hen naar binnen om b.v. een glaasje water of thee te brengen. Voor alles is wat te zeggen, maar dit is ons beleid. Net zo goed dat wij het kwaliteitskompas van de VPTZ als beleid hebben. De VPTZ is de landelijke vereniging voor palliatieve zorg en daar zijn wij lid van. Dat geeft ons richting in datgene wat wij hier doen. Om op een professionele manier die omgeving te bieden. We leveren een omgeving voor hospice zorg, we leveren die zorg niet zelf, maar we leveren de omgeving. Dat geeft ons handvaten over de kernwaarden, dat is ons uitgangspunt waarbinnen we de dingen in huis ook goed mee bewaken. Dus er zit achter dat liefdevolle glaasje water dat aangereikt wordt een goede organisatie.
Ik ben door de donatie ook al een paar keer geïnterviewd door de Roparun over de waarde van de goede doelen van de Roparun. Ik ben ook een keer met Jaap (de Jager) samen geïnterviewd en ben tijdens de laatste Roparun in Horst in Limburg geweest naar een opnamestudio en ben daar wederom geïnterviewd over de waarde van de Roparun en de teams voor organisaties als de onze en andere goede doelen. Hans heeft inderdaad verteld dat dat interview zou plaatsvinden. En zo is onze band gebleven door de jaren heen. Wie weet dat jullie nog een keer iets voor ons kunnen doen, dat zou natuurlijk fantastisch zijn! De laatste Roparun zijn we voor we vertrokken ook nog op jullie verzoek langs geweest en hebben we wat lekkers te eten en drinken voor onderweg opgehaald bij jullie. Dat vinden we niet meer dan logisch dat we ook wat proberen te terug te doen voor jullie. Alle hulp is van onschatbare waarde, dus wat wij moeten doen is zorgen dat wij transparant zijn, dat het goed georganiseerd is, dat het waarde heeft om hier donaties aan te besteden.
De meeste bewoners komen dus uit de Alblasserwaard, maar kunnen ze ook van elders komen? En hoe gaat het aanmelden? Er komen veel mensen vanuit het ziekenhuis, dus dan informeren transferverpleegkundigen of er plaats is bij ons. Het gaat om uitbehandelde patiënten die aangegeven hebben dat ze naar het hospice te willen gaan. Het kan vanuit de thuiszorgorganisaties komen of mensen zelf die via de huisarts naar het hospice komen. Soms komen er mensen van verder weg, die hier bijvoorbeeld kinderen hebben wonen, maar de meeste mensen komen uit de omgeving.
Bij de nieuwbouw hebben we gelukkig gekozen voor een heel duurzaam gebouw, het ligt vol met zonnepanelen, warmtepomp, het is bijna zelfvoorzienend. Zeker achteraf gezien heel fijn. In Ambacht zijn we in gesprek met de energiemaatschappij en zijn we aan het kijken of we sponsors kunnen vinden die willen bijdragen aan zonnepanelen.
We willen afsluiten met stellingen m.b.t. de Roparun:
ik zou dan toch Parijs, maar dat heeft met nostalgie te maken; dat het van origine vanuit Parijs was. Ik heb ook wat met Frankrijk.
Dit was het, heeft u zelf nog aanvullingen of dingen die u belangrijk vindt dat die erin komen staan? Nee, ik denk dat ik door heel verhaal heen wel kwijt heb gekund waar we voor staan met elkaar. Hoe dankbaar het is om te mogen doen, hoe dankbaar we zijn met de vrijwilligers die het willen doen, verbinding met de samenleving, mede door dit soort initiatieven van jullie. Denk dat dat allemaal wel aan de orde is geweest.